78. rocznica śmierci Józefa Piłsudskiego

Dłużewska

12 maja 1935 r. w Belwederze o godz. 20.45 zmarł marszałek Józef Piłsudski.
Informację o jego stanie zdrowia podano oficjalnie po uroczystościach Święta Niepodległości 11 listopada 1934. Podczas uroczystości Piłsudski zasłabł, w związku z czym skrócono część oficjalną. Konsylium lekarskie postanowiło sprowadzić do Polski z Wiednia prof. Karela Weckenbacha. Przyleciał on do Warszawy wiosną 1935 samolotem pilotowanym przez Jerzego Bajana. Stwierdził chorobę nowotworową, a Józefowi Piłsudskiemu pozostawił jedynie kilka tygodni życia.

Józef Piłsudski zmarł na raka wątroby (są materiały mówiące o raku żołądka z przerzutem do wątroby) w Belwederze 12 maja 1935 (w 9. rocznicę zamachu stanu), o godzinie 20.45. Jego pogrzeb stał się wielką manifestacją jedności narodowej. Ogłoszona została żałoba narodowa.

Nie wiem, czy nie zechcą pochować mnie na Wawelu. Wtedy niech tylko moje serce schowają w Wilnie. Tam leżą moi żołnierze, co w kwietniu 1919 roku mnie, jako wodzowi, Wilno pod nogi w prezencie rzucili.
Sprowadźcie zwłoki mojej matki z Sugint wiłkomirskiego powiatu do Wilna. Pochowajcie ją z wojskowymi honorami.

Matka mnie do tej roli, jaka mnie wypadła, chowała.

Spośród barwnego, poświęconego Ojczyźnie życia Piłsudskiego, należy wspomnieć stworzenie przez Niego, od podstaw, Legionów Polskich, wywalczenie Polsce wolności i granic, a potem głośny sprzeciw wobec kolejnych nieudolnych rządów II RP i pracy parlamentu, czego efektem były brutalne, aczkolwiek trafiające do wszystkich wypowiedzi, aż w końcu w 1926 roku przewrót majowy.
W tym momencie pojawiają się kontrowersje, gdyż w czasie walk zginęło 379 osób, za których śmierć nikt potem nie odpowiedział.

Po przewrocie majowym Piłsudski wprowadził system autorytarny oparty na armii i swych zwolennikach – zwany [i]sanacją (łac. uzdrowienie). Wprawdzie nie zmienił początkowo konstytucji, ale ograniczył znacznie rolę parlamentu. 2 sierpnia Sejm przyjął nowelizację konstytucji (nowela sierpniowa), wzmacniającą wydatnie rolę prezydenta – mógł wydawać rozporządzenia z mocą ustawy i rozwiązywać obie izby parlamentu na wniosek rządu.

2 października 1926 Józef Piłsudski został premierem.

19 stycznia 1928 ukazała się odezwa programowa nowego, prosanacyjnego ugrupowania Bezpartyjnego Bloku Współpracy z Rządem Marszałka Józefa Piłsudskiego (BBWR). Osoby, które weszły w skład BBWR, pomimo różnych orientacji politycznych, łączyło pragnienie wzmocnienia państwa i chęć udzielenia poparcia Piłsudskiemu w tworzeniu gabinetu i rządzeniu. Ugrupowanie to miało także doprowadzić do wsparcia parlamentarnego dla zmiany konstytucji.

W wyborach parlamentarnych z 4 marca 1928 BBWR zwyciężył, uzyskując ok. 25% głosów, otrzymując 130 mandatów w Sejmie i 46 w Senacie (na 111). 13 marca, podczas spotkania z grupą posłów Bloku, Piłsudski opisał swoją wizję dalszych rządów, podczas których gabinet miał zajmować pozycję uprzywilejowaną względem parlamentu. Marszałek odrzucał koncepcję monopartyjności, a nową konstytucję uważał za wciąż odległą perspektywę.
Z powodu złego stanu zdrowia 27 czerwca 1928 Piłsudski podał swój rząd do dymisji.

1 lipca, tuż po złożeniu rezygnacji, Józef Piłsudski udzielił wywiadu "Głosowi Prawdy", w którym otwarcie wypowiedział wojnę Sejmowi, używając określeń drastycznych, a nawet wulgarnych, nazywając parlament m.in. „sejmem ladacznic” czy „sejmem korupcji”.
Jakby ta sala była szynkiem. Gdy jeden mówi, piętnastu panów chodzi po sali, załatwiając jakieś prywatne interesiki – czterdziestu panów głośno między sobą rozmawia, pokazując mówcy plecy – stu panów opowiada sobie anegdotki mniej lub więcej nieprzyzwoite i tylko panowie ministrowie muszą jakoby zachowywać się w takim miejscu przyzwoicie.

I potem w 1930:
Pan poseł to nikczemne zjawisko w Polsce, pozwala sobie bowiem na czynności tak upokarzające – zarówno sejm, jako instytucję, jak i samych siebie, jako posłów – że powtarzam, cała praca w sejmie śmierdzi i zaraża powietrze wszędzie.

Kolejna wielka kontrowersja, to sprawa brzeska.
1 września 1930 z Piłsudskim spotkał się minister spraw wewnętrznych, Felicjan Sławoj Składkowski. Przedstawił on marszałkowi listę polityków będących jego wrogami politycznymi. Piłsudski własnoręcznie zaznaczył na tej liście osoby, które uważał za szczególnie niebezpieczne, które należy aresztować i osadzić w twierdzy brzeskiej. Byli to m.in. Wincenty Witos, Norbert Barlicki, Władysław Kiernik, Herman Lieberman, Karol Popiel, a później także Wojciech Korfanty. Uwięzieni oni zostali bez nakazu sądowego, tylko na polecenie Składkowskiego. Osadzonych bito i upokarzano, a także głodzono. Stosowano również tortury psychiczne – m.in. pozorowano egzekucje. Do dziś kwestią sporną pozostaje pytanie, czy Piłsudski polecił traktować więźniów w taki sposób, czy w ogóle wiedział o tym, co dzieje się za murami twierdzy brzeskiej.

16 i 23 listopada 1930 odbyły się wybory do parlamentu, nazywane „wyborami brzeskimi”. Sanacja otrzymała w nich większość bezwzględną – 56% w Sejmie i 69% w Senacie.
4 grudnia 1930 Piłsudski zrezygnował ze stanowiska szefa rządu, ponownie z powodów zdrowotnych.

W ciągu swojego życia Józef Piłsudski był Naczelnikiem Państwa, dwukrotnie premierem i dwukrotnie ministrem spraw wojskowych. Był liderem Polskiej Partii Socjalistycznej, potem stwierdził, że nie chce służyć żadnej partii lecz tylko Polsce. Ciężko uwierzyć mi w "Sprawę brzeską", gdyż niejednokrotnie stwierdzał, że szablą i dyktaurą nic nie da się osiągnąć, a już na pewno nie w Polsce.

Mam wrażenie, że życie poltyczne II RP było niezmiernie ciekawe - nie różniło się niczym od dzisiejszych sporów, ale był taki Piłsudski, który potrafił zaprowadzić porządek. Ponadto nie bał się Rosji, umiał ich kopnąć w tyłek bez żadnych skrupułów Rolling Eyes

A stworzona przez Niego armia nie ustępowała w niczym wojsku bolszewickiemu. Był genialnym, szczerym do bólu politykiem, Wodzem, strategiem. Jestem pewna, że nigdy nie pozwoliłby odebrać Polsce Kresów, zresztą gdyby żył dłużej, to pewnie wszystko wyglądałoby inaczej Rolling Eyes

Taki ktoś rodzi się raz na milion lat.

Inka

Piłsudski jest bardzo kontrowersyjną postacią. Wzbudza wielkie emocje tyle lat po śmierci. Ale co by mu nie zarzucić, był bardzo zaangażowanym politykiem i zrobił wiele dla Polski.

Dłużewska

Tak, wzbudza emocje i to skrajne. Jedni go kochają, inni potępiają. Ja należę do tych pierwszych. Potrafię wytłumaczyć przewrót majowy w taki sposób, że marszałek czuł się za Polskę odpowiedzialny, dlatego tego dokonał widząc, jak nasza niepodległość i demokracja sypie się w posadach. Przed chwilą obejrzałam "Spór o historię", gdzie trzech panów profesorów stwierdziło, że ten zamach stanu został przez Sowietów odebrany, jako wzmocnienie Polski, coś bardzo mocnego i budującego polskość. Zresztą potem Piłsudski stwierdzał, że tę bratobójczą walkę trzeba traktować, jako spór między braćmi, którzy potem godzą się i ramię w ramię są gotowi oddać życie za Ojczyznę. Wg mnie to był kolejny wyraz odpowiedzialności Piłsudskiego i świadomości, że jeśli On nie weźmie spraw w swoje ręce, to nikt tego nie zrobi.

Niestety Józef Piłsudski nie wychował sobie następcy, dlatego rządy sanacji nie przetrwały i nie dały rady Niemcom w 1939 roku. Ogromny żal, ogromny, bo ktoś taki powinien był pomyśleć o zapewnienu Polsce trwałości i pozostawieniu po sobie kolejnego podobnego Wodza.

Inka

http://www.youtube.com/watch?v=aSHAf53Qsec
To fragment serialu o Piłsudskim.

Dłużewska

Znam te fragmenty, wczoraj były też puszczane na TVP Historia. Niestety tego serialu, "Marszałek Piłsudski", nie oglądałam i nigdzie nie mogę znaleźć Rolling Eyes

Szkoda, że nie mówi się już o życiu Piłsudskiego w publicznych mediach, jego śmierci nie wspomina się jako jednej z bardzo ważnych rocznic. Szkoda też, że PPS nie przetrwał, tzn jeszcze po 1989 mieli swoich przedstawicieli w parlamencie, ale teraz praktycznie nikt ich nie popiera. Naród tak prędko zapomniał Sad

Inka

Nie wiem, czy jest czego żałować. Nie jestem pewna, czy dziś to byłoby to samo.

Tu jest serial w całości: [link widoczny dla zalogowanych]

Dłużewska

Wiadomo, że troszkę by się partia zmieniła, ale patrząc na program uchwalony w 1920 roku:
[link widoczny dla zalogowanych]

Myślę, że byliby wspaniałą partią lewicową, ech. Niby jest SLD, ale tam jest wielu komunistycznych działaczy, o Ruchu Palikota nie mówię, bo ta partia nic wartościowego sobą nie reprezentuje, a sam Palikot jest zwyczajnie chamski i fałszywy. A PPS! PPS nie byłoby związane z PRL, miałoby wspaniałą niepodległościową tradycję i świetny program. Ta partia byłaby lewicą z prawdziwego zdarzenia.

A za link dziękuję! Tyle szukałam tego serialu, a na tę stronę nie trafiłam. Wezmę się za oglądanie, jak tylko skończę "Sprawiedliwych" (zostały mi jeszcze 3 odcinki). A to pewnie po sesji będzie dopiero Rolling Eyes

Edda

Rzadko można tak ciekawe rzeczy na kwejku znaleźć
[link widoczny dla zalogowanych]