Puste miejsce

Inka

Bała się pierwszych samotnych świąt.
Stop.
Wcale nie samotnych. Świąt spędzonych z obecnie najważniejszym mężczyzną w jej życiu. To nic, że Jaś miał nieco ponad rok, znał raptem kilka słów i nic nie rozumiał. Był. Był jej. I Janka. Ale nie niwelował uczucia samotności. Wszyscy, którzy byli dla niej ważni nie żyją, wyjechali, albo dobrowolnie o niej zapomnieli. "Dobrowolnie". W myślach wymawiała te słowa z ogromną goryczą. Przecież Ruda była, tu, na miejscu, ledwie parę kroków od niej. I ani razu nie przyszła. Nie wzięła Jasia, nie spytała, czy trzeba jej pomóc. Egoistka.
Lena nie wiedziała, że Ruda miała swój własny dramat. Że nie przestawała drżeć o życie swojego mężczyzny.
Pukała do drzwi, ale nikt nie otwierał. Miała już wrócić i przyjść innym razem, gdy ktoś z sąsiadów wyszedł na klatkę.
- A pani do kogo? - spytała starsza kobieta w różowej podomce z wałkami na głowie.
- Do pani Markiewicz. - odpowiedziała Ruda z wahaniem. Konspiracyjne pseudonimy sprawiły, że nie była pewna, czy powinna wypowiedzieć prawdziwe nazwisko Leny.
- Nie ma. - burknęła kobieta. - W pracy. - zatrzasnęła drzwi do swojego mieszkania. Ruda włożyła rękawiczki i skierowała się ku wejściu. W drzwiach zderzyła się z przyjaciółką.
- Wiktoria... - szepnęła Lena. - Przyszłaś.
- Przyszłam, przyszłam. - uśmiechnęła się. Nie miała żadnego nakrycia głowy i płatki śniegu stopniowo pokrywały jej włosy.
- Wejdź na herbatę, bo się przeziębisz.
- Dziękuję, przyszłam tylko na chwilę Chciałam zaprosić ciebie i Jasia na wigilię, do pani Marii. Przyjdzie też mama Wandy. Będziesz? - oczy Leny zaszkliły się łzami. Więc nie będą sami w święta! Jest nadal ktoś, kto o nich pamięta.
- Ruda, jasne! - mocno przytuliła przyjaciółkę. - Dziękuję wam.
- Nie masz za co, Lenka! Nie wyobrażam sobie wigilii bez ciebie! Zmykam, bo pani Maria czeka. Bądź koło 17.00
Lena pobiegła do sąsiadki. Zabrała małego, podała mu obiad, położyła spać i zamiast robić rysunki, jak zwykle, położyła się na tapczanie.
Nie będą sami w święta! Jedno z codziennych zmartwień zostało rozwiązane! Zaczęła wspominać. Ostatnia przedwojenna wigilia. Duchem była nieobecna - po stokroć wolała być wtedy z Jankiem, niż z rodziną. Mama chciała, żeby było idealnie. Świąteczne porządki zwykle zaczynały się już w połowie listopada. Zawsze czuła ogromną presję. Ma być idealny porządek, elegancja i mnóstwo jedzenia. Nagle poczuła nieopisaną tęsknotę za znienawidzonym, przedświątecznym okresem.
Sama wigilia. Ubierali najlepsze rzeczy. Dzielenie się opłatkiem ("Żebyś sobie tego chłopca wybiła z głowy córeczko, znalazła kogoś, kto zapewni ci przyszłość..."). |Ojciec czyta ewangelię. 12 potraw. Zawsze 12. Przy drugim była najedzona, przy piątym przejedzona, przy ósmym już nie mogła, ale żeby zrobić matce przyjemność jadła wszystko. Piła nawet znienawidzony kompot z suszu. Potem prezenty. Następnie zasiadała do fortepianu. Uwielbiała na nim grać, mimo że czasem miała dość szkoły muzycznej. Trzy kolędy, to było absolutne minimum. W międzyczasie ojciec robił wykład o Karpińskim. Co roku ten sam. Znała jego biografię prawie tak dobrze, jak teksty kolęd. A o północy pasterka.
Te ostatnie święta...że też nic wtedy nie czuła...
Nie wiedząc kiedy zasnęła. I znów, miała jakby osiemnaście lat.

"Przyszła mi na wigilię zziębnięta głuchociemna
z gwiazdą jak z jasną twarzą --- wigilia przedwojenna
z domem co został jeszcze na cienkiej fotografii
z sercem co nigdy umrzeć porządnie nie potrafi
z niemądrym bardzo piórem skrobiącym w kałamarzu
z przedpotopowym świętym z Piłsudskim w kalendarzu
z mamusią co od nieszczęść zasłonić chciała łzami
podając barszcz czerwony co śmieszył nas uszkami
z lampką z czajnikiem starym wydartym chyba niebu
z całą rodziną jeszcze to znaczy sprzed pogrzebów
Nad stołem mym samotnym zwiesiła czułą głowę
Nad wszystkie figi z makiem --- dziś już posoborowe
Przyszła usiadła sobie . Jak żołnierz pomilczała
Jezusa z klasy pierwszej z opłatkiem mi podała"
J.Twardowski - "Dawna wigilia"

W okrutną rzeczywistość końca 1945 roku gwałtownie wciągnął ją krzyk dziecka. Zerwała się z łóżka i przytulając syna do piersi, pomyślała, że jeżeli pani Maria ma jakieś pianino, to koniecznie powinna zagrać "Bóg się rodzi...". To była jej ulubiona kolęda.

Karolina

To jest cudowne. I ten idealnie dobrany przepiękny wiersz. Cieszę się, że w twojej rzeczywistości dawni przyjaciele nie zapomnieli o istnieniu Leny.

Dokładnie tak wyobrażam sobie Wigilię u Sajkowskich, zwłaszcza życzenia niezrównanej Sabiny Laughing

brakowało tylko sarkastycznych komentarzy Romka.

Inka

Odkąd Helena została zaproszona na wigilię do Marii, regularnie do niej wpadała. Wreszcie znów czuła się komuś potrzebna. Maria pracowała, a ona rozporządzała Rudą w kuchni. Porządna dziewczyna. Przedwojenną Wandę ciężko było zagonić do świątecznych obowiązków. Za to w trakcie wojny, nikt o tym nie myślał. Ciekawe, jak ona przygotuje święta Bronkowi.
- A teraz, pokrój proszę tę kapustę, a ja pójdę sprawdzić, czy Otto nie wraca już z choinką. - przejęła na siebie większość przygotowań. Była naprawdę zorganizowana. I przedsiębiorcza. Wyszła przed dom. Ciężko westchnęła widząc nieodśnieżony podjazd. Zarzuciła na siebie chustę i puchowy płaszcz. Zaczęła szukać łopaty. Taka już była. Zawsze wszystko robiła sama. Z daleka zauważyła dwóch mężczyzn niosących niewielkie drzewko. Nie zwróciła na nich uwagi. Otto w końcu poszedł sam. Zbliżali się jednak w stronę domu.
- Dzień dobry! - krzyknął Władek.
- O...to wy.
- My, my. Ruda jest? - zapytał.
- W kuchni.
- Helena, zostaw to. - Otto próbował zabrać jej łopatę
- Ja to zrobię.
- Marysia urwałaby mi głowę.
- Ale ja muszę...po swojemu. Wiem, że jesteśmy u was, ale ja muszę i już.
Władek postawił drzewko w korytarzu. Zdjął buty i po cichu wszedł do kuchni. Objął Rudą w talii. Przestraszyła się.
- Radzę ci uważać, trzymam w ręce nóż.
- Ty mi grozisz?
- Yhm. - pocałowała go. - Znowu tu przyszedłeś... - westchnęła.
- Nie cieszysz się?
- Nie chcę znowu pożegnania.
- Jeszcze tylko kilka pożegnań. A potem nie będziesz się mogła ode mnie odpędzić. Przyniosłem drzewko.
- To dobrze.
- Ruda..chciałem ci złożyć życzenia.
- Wesołych świąt. Mam nadzieję, że spędzisz je przyjemnie, ze swoim oddziałem. Idź już. Pewnie cię potrzebują.
- Ruda! - wykrzyknął. - Dlaczego się zachowujesz jakbyś nic nie rozumiała?
- Bo może nie rozumiem? Może chcę normalnie żyć? - powiedziała przez łzy. - Może i tak wiem, że...
- Że co?
- Nie ważne.
- Co wiesz?
- Że nie wygramy. Że trzeba to tak zostawić.
- Nie poznaję cię kochanie. Najbardziej waleczna kobieta jaką znam...
- Przestań. Nie chcę być waleczna. Nie chcę, rozumiesz? Mam dość! Chcę mieć dom, chcę dziecko i ciebie chcę. Idź już...
- Nie Ruda. Nie rozstawajmy się tak. Nie w ten sposób. - objął ją mocno.
- Przepraszam...Rozumiem cię wiesz? Wytrzymasz jeszcze trochę? Obiecuję, że następne święta spędzimy już razem. Z naszym dzieckiem.
- Wytrzymam. - przytaknęła gorliwie wtulając się w niego. Wiedziała, że kłamie. Ale tak bardzo chciała mu wierzyć.

Konarska

WOW! Piękne! Cudne! Ja chcę już Święta. Strasznie mi się podoba ta Ruda.

Dłużewska

Przecudowne!
Tak: w pierwszej dzisiejszej części faktycznie zabrakło Romka i jego komentarzy Wink

Ale wiersz przepiękny. Miałam łzy w oczach.
Druga część: brrr! Współczuję im tego śniegu. Helena rozmawiająca z Ottem - coś nowego. No i Ruda. Ruda, która mówi, że tę walkę trzeba zostawić.

Inka

Cztery kobiety w kuchni to było zdecydowanie za dużo, nawet dla z natury cierpliwego i spokojnego człowieka, jakim był Otto Kirchner. Siedział z Jasiem przy oknie wychodzącym na podjazd czekając aż tylko uzbiera się na tyle śniegu, by mógł odśnieżać. Odśnieżać, czyli palić po kryjomu przed Marią.
Rudej i Lenie humor wyjątkowo dopisywał.
- Dziewczynki - Maria zawsze tak się zwracała do przyjaciółek i dziewczyn swoich chłopców. - Nie zacznijcie się tylko obrzucać tą mąką jak Michał i Władek przed laty. - zażartowała.
- Pani Maria zawsze miała z nich niezłych pomocników.
- Pomagali ci? - spytała z nieskrywanym zdziwieniem Helena, wyrabiając jednocześnie któreś z kolei ciasto na pierogi.
- Pomagali, to za dużo powiedziane. - odrzekła Maria. Lena spojrzała na zegarek.
- Mogłabym teraz wyjść na chwilę? Powinnam pójść na cmentarz. - cmentarz. Rzeczywiście. Maria też powinna to zrobić. Przecież jest wigilia. A ona, gdyby nie ta młoda dziewczyna, w ogóle nie pomyślałaby o tym. Oblał ją rumieniec.
- Ja też się wybieram. - powiedziała.
- My sobie poradzimy z panią Heleną. - powiedziała Ruda. - Idźcie, idźcie.
- A Jaś?
- Otto z nim zostanie. - uśmiechnęła się Maria. - No już. Leć się przebierać.

Rozdzieliły się przy wejściu. Lena szła powoli cmentarną alejką. Płatki śniegu na jej włosy i twarz, ale nie zwracała na to uwagi. Grób był całkiem ośnieżony. W jej oczach zaszkliły się łzy. A jeśli mu teraz zimno? Zdjęła skórzane rękawiczki i zaczęła z czułością odgarniać śnieg, mimo że to działanie nie miało sensu. Przecież za chwilę znowu napada. Przez głowę przemknęła jej myśl, że to tak samo jak z walką chłopaków. Może to i dobrze, że Janka nie ma? Pewnie wcale nie prysnęliby na zachód, tylko zostałby u Władka w partyzantce. A jeśli nie, to spoglądałby tęsknym wzrokiem w stronę Polski i wrócił tu prędzej czy później. Była zresztą przekonana, że Michał i Bronek prędzej czy później zrobią to samo, ale póki co nikomu o swoim przeczuciu nie wspominała.
Byleby tylko im wszystkim - mamie, tacie, Jankowi, Romkowi - było dobrze, gdziekolwiek są. Chyba tego życzyła sobie na te święta.

Aniołowie, aniołowie biali,
O! poświećcie blaskiem skrzydeł swoich,
by do Pana trafił ten zgubiony
i ten, co się oczu podnieść boi,
i ten, który bez nadziei czeka,
i ten rycerz w rozszarpanej zbroi
by jak człowiek szedł do Boga-Człowieka,
aniołowie, aniołowie biali.
K.K. Baczyński

Konarska

Moja ukochana pastorałka <3 Piękne opowiadanie, od tego fragmentu:

Dłużewska

Poruszyłaś zagadnienie, o którym nigdy nie myślałam: Co robiłby Janek, gdyby żył?
Wydaje mi się, że wyjechaliby z Leną na zachód i zatrzymali się albo w Monachium z MiC, albo w Londynie z Bronkiem i Wandą. Pewnie chciałby walczyć, ciągnęłoby go do Polski, ale nie zrobiłby tego. Ze względu na Jasia.

Audrey

Niesamowite opowiadanie, pełne ciepła i miłości. Cudowne.